Çocuk isteğini ve zamanını seçebilmek için doğum kontrol yöntemleri kullanılabilir, bu yöntemler ile birlikte doğum riskinden korunmuş olursunuz. Bir çok farklı doğum kontrol yöntemi vardır, bu yöntemlerden en yaygınları yazımızda inceleyeceğiz. Bu yöntemlerden en yaygınları spiral, deri altı çubuğu, doğum kontrol hapı, prezervatif ve acil korunma hapıdır. Bu yazımızda doğum kontrol yöntemleri hakkında detaylı bilgiler vereceğiz.
İçindekiler
Doğum Kontrol Yöntemleri İncelemesi
Bu yazımız da doğum kontrol yöntemlerini geniş bir şekilde ele aldık, merak ettiğiniz konuya aşağıda ki başlıklardan birisine tıklayarak ulaşabilirsiniz, işte bu yazıda ele aldığımız doğum kontrol yöntemleri;
Spiral Doğum Kontrol Yöntemi
Spiral doğum kontrol yönteminin iki türü vardır. Bakırlı spiral ve hormonlu spiral olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Bakırlı spiral ertesi gün hapı gibi acil korunma yöntemi olarak da kullanılabilmektedir. Acil korunma yöntemi dediğimiz şey, korunmasız girilen cinsel ilişkiden sonraki günlerde korunma sağlayabilir. Bakırlı spiral de korunmasız girilen ilişkiden 5 içinde uygulanması durumunda korunma sağlayabilmektedir.
Spiral doğum kontrol yöntemi olarak 5 sene kalabilmektedir. Bakırlı spiral kullanımında adet devam etmektedir. Ancak normalden daha çok kanama yaşanabilmektedir. Hormonlu spiral kullanımında ise bir çok durumda adet bir süre sonra kesilebilmektedir veya daha düzensiz olabilmektedir.
Her iki spiral tipi de takılı olduğu sürece gebeliği önlemeye yardımcıdır. Bu yöntemin en büyük sıkıntısı 5 senede bir değiştirilmesi gerekliliğidir.
Deri Altı Çubuğu ile Korunma Yöntemi
Deri altı çubuğu ise derinin altına yerleştirilen yumuşak ve plastik yapıda bir çubuktur. Deri altına denildiği zaman vajina bölgesi altına anlaşılmaktadır fakat kol altına da yerleştirilebilir. Deri altı çubuğu genellikle adetin kesilmesine yada düzensizleşmesine sebep olmaktadır.
Deri altı çubuğu ve spiraller vücuda bir ebe yada bir doktor tarafından yerleştirilmektedir ve çıkarılmaktadır. Deri altı çubukları 3 yıl boyunca gebeliği önlemektedir.
Doğum Kontrol Hapları
Bu haplar her gün düzenli olarak alınmaktadır. Her doğum hapı ile değilde bazıları ile adete benzer düzenli kanama yaşanabilir. Fakat hepsi ile yaşanmaz, bazı doğum kontrol hapları ile adet görülmeyebilir. Dikkat edilmesi gereken konu bir yada birkaç gün doğum kontrol hapları alınmadığında gebe kalınabilmektedir. Böyle bir durumun sıkıntı yaratmaması için doğum kontrol hapları alınmayan günlerde prezervatif kullanılmalıdır.
Ertesi Gün Hapları (Acil Korunma Hapları)
Halk arasında ertesi gün hapı diye adlandırılan acil durum hapları, Cinsel ilişki sonrası korunma sağlanmadıysa gebe kalmamak için acil korunma hapları alınabilmektedir. Acil korunma hapları gebeliği önlese de düzenli kullanıma uygun değildir, sadece acil durumlarda alınmalıdır.
Acil korunma hapları iki tipten oluşmaktadır. İlk tip cinsel birleşmeden 3 gün sonra alınabilir, ikinci tip ise cinsel birleşmeden sonraki 5 günde alınabilmektedir. Acil korunma hapları eczanelerde reçetesiz olarak satılmaktadır. Bu yazıyı yazdığım tarih itibari ile 50 lira civarında satılmaktaydı.
Doğum kontrol hapı almayı unuttuysanız eğer acil korunma hapı kullanabilirsiniz.
Prezervatif ile Doğum Kontrol Yöntemi
Hem istenmeyen gebelik, hemde cinsel hastalıklardan korunmak için en çok başvurulan yöntem prezervatifdir. Prezervatif penise geçirilmektedir ve cinsel birleşme sonuna kadar çıkarılmamalıdır. Tüm doğum kontrol yöntemlerinin artısı ve eksisi olduğu için illaki şu yöntemi kullanın demek sağlıksız olur.
Doğum Kontrol Yöntemleri Diyafram
Bu yöntemde kauçuk ince rahim ağızını örten bir parçacık ile doğum kontrolü sağlanmaktadır. Diyafram erkek sperm hücrelerini tutarak hazneden geçmesini engellemektedir. Aynı diyaframı 2 yıl kullanabilirsiniz, fakat bundan sonrası hijyenik değildir. Yalnız unutulmamalıdır ki bu yöntemin doğum kontrol hapı ve spiral gibi yöntemlere göre daha riskli bir yöntemdir. Ayrıca kullanım olarak her cinsel ilişki öncesi el ile doğru bir şekilde yerleştirilmesi gereklidir, zahmetli olduğundan dolayı pek tercih edilen bir yöntem değildir.
Buna rağmen hormonları etkilememesi ve adet düzensizliği gibi problemlere sebep olmaması sebebiyle tercih edilebilmektedir. Diyafram kullanılmadan önce hijyenik olması amacıyla eller yıkanmalıdır ve her hangi bir sebeple genital bölgede kaşıntı, kızarıklık gibi durumlar olması durumunda doktora başvurulmalıdır.
Doğum Kontrol Yöntemleri Fitil
Bu yöntem yeni çıkan bir yöntemdir, aslında bana çok sağlıklı gelmese de pratik olması sebebiyle tercih edilen bir yöntemdir. Cinsel ilişki öncesi genital bölgeye sperm öldürücü sprey sıkılarak uygulanan bir yöntemdir. Bu spreyin jel ve fitil gibi uygulamaları da mevcuttur. Fitilin etkisi 1-2 saat sürmektedir ve cinsel ilişkiye girmeden 15 dakika yada yarım saat önce serpilmelidir.
Bu yöntemde en büyük dezavantaj, genital bölgenin aurasının bozulması riskidir. Çok hassas olan genital bölgeye bu şekilde yabancı bir madde sürmek her zaman risk taşıyabilir.
Geleneksel Doğum Kontrol Yöntemleri
Tüm bu anlattığımı yöntemlerin yanı sıra geleneksel doğum kontrolleri de bulunmaktadır ve bu yöntemlerde her hangi bir araç yada hap kullanmanıza gerek yoktur. Bu yöntemleri de bilmekte fayda vardır, çünkü her zaman bu anlattığımız araç ve haplara sahip olmayabilirsiniz.
Klasik olarak bilinen ve uygulanan geri çekme yöntemidir. Cinsel ilişki sırasında boşalma anında, erkeğin dışarıya boşalması ile sonuçlanan bu yöntem Türkiye de en çok uygulanan yöntemdir ve en çok bilinen geleneksel doğum kontrol yöntemidir. Fakat bu yöntem diğer yöntemlere göre başarısız bir yöntemdir. Çünkü bu yöntemde geri çekme zor olabilir ve geri çekme başarılı olsa bile boşalma öncesi gelen sıvının içerisinde sperm olmasından dolayı yüksek oranda koruma sağlamaz.
Bir diğer geleneksel doğum kontrol yöntemi ise takvim yöntemidir. Bu yöntemi uygulamak ciddi takip ister, kadının gebe kalacağı günler hesaplanarak, gebe kalması olası günlerde ilişkiye girilmez. Kadınların gebe kalmaya müsait olduğu günler yumurtlamanın olduğu gün ve bundan önceki 3 gündür. Spermler rahimde 3 gün canlı kalabilmektedir, hesaplamada buda göz önünde bulundurulmalıdır.
Fakat bu yöntemde kesinlik yoktur çünkü her kadının düzenli adet sirkülasyonu olmayabilir. Bu sebeple hesaplama her zaman mümkün olmayabilir. Bir diğer dezavantaj ise ilaç kullanımı, ateş olması durumu, hastalık gibi durumlar yumurtanın vücuttan atılmasını etkileyebilir.
Vajinal duş yöntemi geleneksel doğum kontrol yöntemleri arasında yanlış bilinen ve en etkisiz yöntemdir. Çünkü boşalmadan sonra erkeğin spermleri saniyeler içerisinde rahim içerisine geçebilmektedir. Bu sebeple bu süreçten sonra soğuk su ve basınçlı su ile vajinal bölgeyi yıkamak mantıksız olacaktır. Bu yöntem yanlış bilindiği üzere vajinal hastalıklara karşı korunmaya da etkisi bir yöntemdir.
Laktasyonel Amenore Metodu ile Doğum Kontrol Yöntemi
Bu yöntem yeni bebek sahibi olan emziren anneler için geçerlidir. Düzenli emzirme yapan annelerin yumurtlama olasılığı düşüktür. Doğumdan sonraki 6 ay içerisinde emzirme yapıldığı taktirde gebe kalma şansı sadece %2 oranındadır. Sonraki 6 ayda gebe kalma riski biraz daha yükselmektedir. Fakat adet görmeyen yeni annelerde gebe kalma durumu da oluşmaktadır. Bu yöntemin 4 şartı vardır, diğer yazımızda laktasyonel amenore metodunu tüm ayrıntısıyla inceleyeceğiz.
Korunma İğneleri ile Doğum Kontrol Yöntemi
Son olarak korunma iğneleri ile doğum kontrol yöntemini anlatıp yazımızı tamamlayalım. Bu yöntemde iki çeşit iğne kullanılmaktadır. Biri 3 aylık korunma sağlamaktadır, diğeri ise aylık korunma sağlamaktadır. Eğer bu anlattığımız tüm yöntemleri gereksiz buluyorsanız, istemiyorsanız bu yönteme başvurabilirsiniz.
3 aylık korunma iğnesi overlerde yumurta hücresinin gelişimin engelleyerek yumurtlamayı engellemektedir ve bu şekilde gebe kalma riskinden korunmuş olursunuz. Fakat pek tercih edilmeyen yöntemdir, çünkü vücudunuzun normal seyrini engellediğiniz bir yöntemdir.
Aylık korunma iğnesi östrojen ve progestrin hormonları içermektedir, bu sayede tıpkı doğum kontrol haplarında ki gibi overlerde yumurta hücresi üretimini engelleyerek tesir eder.
