Erkek evlendiğinde karısını her anlamda mutlu edebilsin diye ergenlik çağına geldiğinde onu eğitecek “eğreti gelin” adına kadının tutulduğu ve cinsel anlamda evlenecek damadı eğittiği kadına eğreti gelin denilirmiş. Eğreti gelinler hayatı boyunca evlenemez, hamile kalamaz, aşık olamazlarmış.
Ayrıca bu uygulamanın Osmanlı imparatorluğu döneminde var olduğu ve eğreti gelinlerin 15-17 yaşları arasındaki erkek çocuklarını evliliğe hazırlayan bir öğretmen vasfı bulunduğu söylenir.
Eğreti Gelin Hangi Yöreye Ait?
Bu nedenle “eğreti gelin” terimi, Türkiye’deki çeşitli bölgelerde ve topluluklarda farklı geleneksel uygulamalara işaret edebilir fakat genel olarak Denizli Yöresine atfedilmiştir.
“Eğreti” Ne Demektir?
“Eğreti” kelimesinin kökeni Arapçadır ve “iğret” veya “ğret” şeklinde de yazılır. Bu kelime, bir şeyin zorluk içinde veya mecburiyetle yapıldığını ifade etmek için kullanılsa da “belirli bir süre sonra kaldırılacak olan, geçici” anlamları da bulunmaktadır.
Eğreti Gelin Uygulaması Caiz Midir?
Kızılcık Şerbeti Dizisinde Eğreti Gelin Sahnesi
Dün akşam ekrana gelen “Kızılcık Şerbeti” dizisinin 34. bölümünde ilginç bir olay yaşandı. Başrollerini Barış Kılıç, Evrim Alasya, Settar Tanrıöğen, Sıla Türkoğlu, Sibel Taşçıoğlu, Doğukan Güngör, Müjde Uzman, Yiğit Kirazcı, Aliye Uzunatağan, Feyza Civelek ve Ceren Yalazoğlu Karakoç’un paylaştığı dizi, izleyicilerin dikkatini çeken bir sahneyle gündeme geldi.
Son bölümde, anne Pembe’nin yıllar önce oğlu Mustafa’nın cinsel hayatını öğrenmek için eve bir kadın çalışan aldığı ortaya çıktı. Bu sahne, izleyicilerden çeşitli tepkiler aldı. Pembe’nin, bir arkadaşına “Mustafa evlenecek çağa geldi ama çok içine kapanık.
Evlenince ne yapacak bu çocuk? Malum gerdek var” dediği sahnede, Pembe, evlerine bir kadın çalışan alarak oğlunun cinsel eğitimini almaya karar verir. Pembe, kadını evlerine çalışan olarak almak ve sonra da oğlu Mustafa’ya yaklaştırmak için plan yapar. Bu sahne, dizide “eğreti gelin” olarak adlandırıldı ve izleyiciler arasında tartışma yarattı.
Dizinin bu sahnesi sosyal medyada hızla paylaşıldı ve birçok kişi sahneye farklı tepkiler verdi. Kimi izleyiciler, bu uygulamanın Anadolu’da yaygın olduğunu belirtirken, bazıları ise bu sahneyi şaşırtıcı buldu. “Kızılcık Şerbeti” dizisi, bu sahneyle toplumsal meselelere ve geleneklere dikkat çekiyor gibi görünüyor.
Eğreti Gelin” Filmi Neyi anlatıyor?
Atıf Yılmaz’ın 2004 yılında gösterime giren son filmi “Eğreti Gelin,” Türk sinemasının önemli eserlerinden biridir. Film, Cumhuriyetin ilk yıllarında geçer ve Denizli’de Belediye Başkanı’nın oğlu Ali’nin evlenme çağına geldiği bir dönemi anlatır. Ali, hayatı boyunca kızlara olan ilgisizliği ile bilinir ve kumpanyalara olan merakıyla tanınır.
Ancak Ali’nin yaşına uygun bir şekilde davranmadığını düşünen ailesi, onun için geçici bir çözüm olarak “eğreti gelin” bulmaya karar verir. Eğreti gelin, Ali’yi evlilik konusunda hazırlamak amacıyla göreve başlar. Ancak zamanla Ali’nin dikkatini çekmeye başlayan eğreti gelin, beklenmedik bir şekilde Ali’nin duygularını harekete geçirir. Bu karmaşık ilişki, filmde ana teması haline gelir.
Filmde Nurgül Yeşilçay, Onur Ünsal, Müjde Ar, Fikret Hakan, Füsun Demirel, Metin Akpınar ve Eylem Yıldız gibi deneyimli oyuncular rol alır. Ali’nin duygusal değişimi ve eğreti gelinle arasındaki ilişki, izleyicilere geleneklerle modern yaşam, aile baskısı ve bireysel özgürlük arasındaki çatışmayı düşündüren bir hikaye sunar.
Film aynı zamanda Ali’nin çocukluk arkadaşı Emine’nin hikayesine de odaklanır. Emine’nin hapisten çıkan sevgilisi yeniden ortaya çıkar, ancak Ali’ye olan aşkı nedeniyle zorlu bir kararla karşı karşıya kalır. Ali ve Emine’nin hayatları, beklenmedik bir şekilde kesişir ve film, bu çatışmaların sonuçlarına odaklanır.
“Eğreti Gelin,” Atıf Yılmaz’ın yönetmenlik kariyerinin son eserlerinden biri olup, geleneksel Türk aile değerleri ve modern yaşam arasındaki çatışmaları ve aşkın gücünü ele alır.”
